Konkurs "Helena Modrzejewska- ikona stylu" i moja replika sukni balowej z 1891 roku.

Nie mogłam zabrać się za ten wpis od bardzo dawna. Może dlatego, że włożyłam w ten projekt tak dużo czasu, energii i zaangażowania, że już po prostu nie mam siły do niego wracać. Będzie więc w miarę krótko, chociaż uwierzcie mi, mam wrażenie, że mogłabym o tej sukni napisać książkę.

Do wpisu zmobilizowała mnie wystawa, która zostanie otwarta w sobotę 12 X, jeśli ktoś chciałaby zobaczyć suknię na żywo to zapraszam do muzeum Teatru Starego w Krakowie.

Jestem pewna, że jest to najlepsza i najważniejsza suknia, jaką kiedykolwiek uszyłam. Jest to też najwierniejsza replika wśród tych, które kiedykolwiek miałam okazję stworzyć.

Suknia została stworzona na konkurs Helena Modrzejewska- ikona stylu, który został zorganizowany przez Pałac w Wilanowie (strona konkursu).  Zadaniem uczestników było stworzenie repliki ubioru prywatnego lub scenicznego aktorki, która patronowała tegorocznej edycji. 

Muzeum nie tylko zorganizowało konkurs, ale również towarzyszący mu cykl wykładów i warsztatów, dzięki którym można było wejść w posiadanie ogromnej ilości wiedzy, a także osobiście obejrzeć oryginalne ubiory i tkaniny z XIX wieku.

To tyle tytułem wstępu, a teraz konkrety. Postanowiłam, że stworzę replikę 1:1, bez kompromisów, rozwiązań zastępczych, półśrodków. Dostałam szansę skonfrontowania swojej wizji rekonstrukcji z najlepszymi specjalistami, pracownikami placówek badawczych i muzeów, więc nie mogłam jej nie wykorzystać. 

(załączone zdjęcia- jeśli nie zaznaczyłam inaczej- zarówno Heleny Modrzejewskiej jak i sukni konkursowej pochodzą ze strony konkursowej, prawa autorskie są w posiadaniu Pałacu w Wilanowie )

Informacja o sukni na stronie Pałacu w Wilanowie

Starałam się, by każdy detal został odtworzony zgodnie z realiami epoki, a użyte materiały odpowiadały tym, które dostępne były u schyłku XIX w.

Kolorystyka:

Określenie kolorystyki sukni na podstawie czarno-białej fotografii nie było rzeczą prostą i wiązało się z wieloma dylematami. Dokładna analiza formy ptaszków nasunęła mi myśl, że źródłem inspiracji dla sukni mógł być Daleki Wschód. Koniec XIX w. to czas fascynacji Japonią, który znajduje odzwierciedlenie nie tylko w sztuce, ale także w ubiorach.

Wzór kwiatów (chryzantem?) oraz obciągnięte nicią koraliki podtrzymały te przypuszczenia. 

Kolorystyka haftowanych tkanin japońskich i chińskich z końca XIX w. - chłodna i stonowana, oparta na beżach, brązach, szarościach i granatach posłużyła za inspirację. Miałam również świadomość, że tkaniny muszą pasować do naturalnej barwy futra. Wspierając się kolorystyką zachowanych sukni z tego okresu zdecydowałam się na kolory stonowane, łączone harmonijnie, bez obecności mocnych kontrastów.

Próbnik wzorów i kolorów:

1. wybrana kolorystyka nici i tkaniny
2. wzór na tkaninie (czarno-biały)
3. fragm. zdjęcia z widocznym wzorem na sukni
pozostałe: zachowane tkaniny azjatyckie z II. poł. XIX wieku.

Kolorystyka zachowanych sukien z okresu ok. 1880-1900:

Tkaniny:

Prace nad suknią rozpoczęłam od poszukiwania odpowiednich tkanin- ta w drukowane kwiaty to tafta jedwabna pochodząca z Francji. Największym problemem okazało się znalezienie tkaniny w ptaszki (lub oczywiście z jakimś podobnym motywem). Nieusatysfakcjonowana asortymentem dostępnym na rynku zdecydowałam się samodzielnie wykonać haft, do którego użyłam włoskich nici jedwabnych.

Fragm. zdjęcia Modrzejewskiej z widocznym haftem, obok: mój haft na tafcie jedwabnej

wybrana tafta w kwiaty, widać wzór, ale zdecydowałam się na odcień oliwkowoszary

Oprócz jedwabiów (z których wykonałam suknię i podszewkę stanika) na podszewkę spódnicy oraz bieliznę użyłam różnych rodzajów bawełny, dopasowując jej gatunek to specyfiki danej rzeczy.
Dół sukni i rękawy obszyłam srebrnym lisem (tak mi wynikało z analizy zdjęcia, że to lis;))

Koraliki:

Elementem dziś niedostępnym w sklepach była też pasmanteria (taśma z koralikami wszyta w boczne szwy spódnicy i przy rękawach). Oczywiście w sklepach pełno podobnych ozdób, jednak daleko im do szlachetności historycznych wyrobów. Ponieważ szklane koraliki okazały się zbyt ciężkie zdecydowałam, że połączę mniejsze elementy szklane z ręcznie oblekanymi jedwabną nicią koralikami drewnianymi (technika ta znajduje potwierdzenie w zachowanych egzemplarzach).

fragm. pasmanterii ze zbiorów Metropolitan Museum of Art, XIX w.

fragm. pasmanterii ze zbiorów Metropolitan Museum of Art, XIX w.

fragm. pasmanterii ze zbiorów Metropolitan Museum of Art, XIX w.

koraliki przy sukni

Konstrukcja każdego elementu sukni oraz bielizny bazuje zasadniczo na dwóch rodzajach źródeł: zabytkach oraz publikacjach z epoki. Replikę wykonałam technikami używanymi w czasie, w którym powstała suknia łącząc szwy maszynowe z ręcznym wykończeniem brzegów i detali.

Efekt końcowy:

W efekcie rocznych przygotowań i pracy nad zbieraniem materiałów (zarówno źródeł jak i elementów potrzebnych do wykonania sukni) wyłoniła się ONA:) Samo wykonanie trwało ok 2 miesiące i była to naprawdę ciężka i intensywna praca. Wysiłek się opłacił, bo suknia została nagrodzona I pierwszym miejscem, z czego jestem ogromnie szczęśliwa i dumna.

Zapomniałabym o jeszcze jednej, bardzo ważnej rzeczy: suknia niestety nie trzyma proporcji dziewiętnastowiecznej sylwetki, ponieważ uczestnicy konkursu musieli szyć ją na manekina w rozm 38, którego niestety nie da się ścisnąć gorsetem. To według mnie jedyny poważny mankament konkursu, ponieważ takie zaburzenie proporcji znacząco wpływa na efekt końcowy. Niemniej jednak zdaję sobie sprawę, że Pałac w Wilanowie to nie Muzeum w Kioto i budżet konkursu mógłby nie wytrzymać zakupu specjalistycznych manekinów.

Poniższe zdjęcia pochodzą z katalogu wystawy:

Elementem konkursu było odszycie również bielizny z epoki:

Ponieważ mimo niezaprzeczalnej urody i wysokiej jakości powyższych zdjęć nie jestem zadowolona z ułożenia sukni na manekinie dołączam też swoja zdjęcia z wystawy, gdzie suknia leżała dużo lepiej, ale z kolei nie została odpowiednio odprasowana (ci, którzy mnie znają wiedzą, że mam na tym punkcie obsesję).

z wentylatorem w tle...

nieodprasowany stanik....

i wymięta spódnica...

Niestety suknia bez bielizny nie leży do końca tak jakbym chciała, no ale to dlatego, że bielizna eksponowana była obok- coś za coś.